Territoriale bevoegdheid

Ook vandaag blijft het vredegerecht een laagdrempelige rechtbank. Niet elk geschil wordt door de vrederechter behandeld : het vredegerecht is een burgerlijke rechtbank. Dit betekent dat o.a. sociale, strafrechtelijke en fiscale geschillen niet door de vrederechter behandeld worden.
Als u zich tot een vrederechter moet wenden, hoe weet u dan welke vrederechter bevoegd is? Eens de materiële bevoegdheid van de vrederechter vaststaat, moet bepaald worden voor welk vredegerecht de rechtzoekende zijn vordering moet indienen. Een rechter is slechts bevoegd voor het rechtsgebied dat hem door de wet is toegekend.
In het geval van een vredegerecht spreekt men van een kanton. 

De stad Zottegem enerzijds en de gemeenten Herzele, Sint-Lievens-Houtem en Lierde anderzijds vormen het gerechtelijk kanton met zetel te Herzele.

De algemene regel is dat de vordering kan gebracht worden voor (art. 624 Ger. W.) :
-    De rechter van de woonplaats van de verweerder of één van de verweerders.
-    De rechter van de plaats waar de verbintenissen, waarover het geschil loopt, is ontstaan of waar zij wordt of moet worden uitgevoerd.
-    De rechter van de woonplaats gekozen voor de uitvoering van de akte.
-    De rechter van de plaats waar de gerechtsdeurwaarder heeft gesproken tot de verweerder in persoon indien noch de verweerder noch in voorkomend geval één van de verweerders een woonplaats heeft in België of in het buitenland. De territoriale bevoegdheid is soms wat ingewikkeld door afwijkende bijzondere regelingen.

Enkele voorbeelden :

• In geschillen over huur wordt de territoriale bevoegdheid van de vrederechter bepaald door de ligging van het onroerend goed, ongeacht de woonplaats of verblijfplaats van de partijen.
• In geschillen over pacht, wordt de territoriale bevoegdheid van de vrederechter bepaald door de plaats van de bedrijfszetel van de pachter.
• Als het geschil betrekking heeft op een recht van uitweg, een erfdienstbaarheid of een onteigening, is de vrederechter van de plaats waar het onroerend goed ligt, territoriaal bevoegd.
• Voor de aanstelling van een bewindvoerder, is het in hoofdorde de verblijfplaats van de te beschermen persoon die de territoriale bevoegdheid van de vrederechter bepaalt.
• Voor de bescherming van een persoon wegens een geestesziekte, is bevoegd de vrederechter van de plaats waar de zieke wordt verzorgd of geplaatst is of bij gebreke daaraan, de rechter van de plaats waar de zieke zich bevindt.
• Inzake ouderlijk gezag en voogdij, is de woonplaats van de minderjarige determinerend voor de territoriale bevoegdheid van de vrederechter.
• Het is de vrederechter van de plaats waar het onroerend goed ligt, die bevoegd is aanwezig te zijn bij een openbare verkoop bij dewelke hij volgens de wet aanwezig kan zijn.
• Een vordering betreffende een betwisting over een consumentenkrediet, wordt gebracht voor de vrederechter van de woonplaats van de consument evenals een vordering inzake nutsvoorzieningen.

Ingeval u twijfelt, is het aangewezen dat u zich vooraf informeert.